علل عارضه پای پرانتزی و روشهای درمان آن (حرکت درمانی)
به گزارش آقای معلم، پای پرانتزی یا زانوی پرانتزی به حالتی گفته می شود که فرد با کنار هم قرار دادن قوزک پا ها شاهد فاصله بین زانو های خود باشد. علت ایجاد پای پرانتزی چیست؟ روش های درمان آن چه هستند؟ پای پرانتزی در بزرگسالان و بچه ها چگونه درمان می شود؟ آیا ارتباطی بین پای پرانتزی و حرکت درمانی و ورزش وجود دارد؟
نگاه کلی به پای پرانتزی
زانوی پرانتزی یا پای پرانتزی یا در اصطلاح علمی ژنوواروم نوعی نقص ظاهر فیزیکی پا ها است که به پرانتزی شدن زانو و قسمت ساق پا ها منتهی می شود. در این شرایط، زمانی که فرد می ایستد، و قوزک پا ها را کنار یکدیگر قرار می دهد، فاصله قابل توجهی بین زانو ها قابل مشاهده است. از آن جایی که پا ها شکل کمانی به خود می گیرند، اصطلاح پای پرانتزی به این بیماری اطلاق می شود.
علت بیماری پای پرانتزی
به طور کلی موارد زیر از جمله علت های بیماری زانوی پرانتزی هستند:
- نقش در رشد استخوان درشت نی
- رشد غیر طبیعی استخوان های پا
- شکستگی هایی که به طور کامل درمان نمی شوند
- راشیتیسم که با کمبود ویتامین D ایجاد می شود
- مسمومیت فلوروئید یا سرب (جایگزینی سرب به جای کلسیم در رشد استخوان ها)
راه های درمان پای پرانتزی
به صورت کلی متناسب با علت بیماری و سن بیمار، روش های درمانی زیر برای بیماری زانوی پرانتزی تعریف شده اند:
- جلسات فیزیوتراپی
- درمان بیماری های موجود در پشت پرده پای پرانتزی
- پیدا کردن علت دقیق ایجاد زانوی پرانتزی
- کاهش وزن
- حرکت درمانی و تقویت عضلات نزدیک کننده (حرکات ارائه شده در این مقاله)
- بستن محکم پا ها با بند های طبی
- انجام متداول چند حرکت ساده یوگا
- جراحی های مختلف
- رژیم مبتنی بر ویتامین دی
درمان پای پرانتزی بزرگسالان؛ آیا این امر امکان پذیر است؟
بله، روش های متعددی برای اصلاح پای پرانتزی بزرگسالان وجود دارد. عمل جراحی، درمان دارویی، فیزیوتراپی، بستن محکم آنها، و حرکت درمانی از این جمله اند. اگر علت ایجاد پای پرانتزی بزرگسالان آرتروز زانو یا ساییدگی غضروف مفصل زانو باشد، مصرف دارویی و محکم بستن آن ها در درمان این بیماری موثر است. دارو های تجویز شده در این زمینه شامل دارو های ضد التهابی است که درد ناشی از عملکرد نامناسب غضروف را التیام می دهند. جراحی تعویض مفصل زانو، پیوند سلولی یا تعویض و ترمیم غضروف ساییده شده سایر روش های ارائه شده برای درمان پای پرانتزی بزرگسالان هستند.
اصلاح پای پرانتزی که به دلیل وجود تومور استخوانی بوجود آمده اند، به آزمایشات و درمان های تخصصی تر نیازمند است. این روش ها می تواند شامل ترکیبی از جراحی، لیزر درمانی و شیمی درمانی باشد. اگر عفونت های استخوانی مانند عفونت باکتریایی علت ایجاد پای پرانتزی باشد، درمان این بیماری با استفاده مدیریت شده از آنتی بیوتیک های قوی امکان پذیر است.
فیزیوتراپی یا درمان فیزیکی به تقویت عضلات پا کمک می کند، بنابراین اگر عارضه پای پرانتزی سریعا تشخیص داده شود، انجام حرکات و تمرینات فیزیوتراپی به پیشگیری از پیشرفت بیماری کمک زیادی می کند. با این که بسکمک از حرکات ورزشی باعث اصلاح پا های پرانتزی بزرگسالان نمی شود، برخی از تمرینات ورزشی مانند چند حرکت ساده یوگا به بهبود فیزیک بدن و کاهش احتمال کمانی شدن پا ها کمک می کند.
پای پرانتزی در بچه ها
این مسئله طبیعی است که نوزادان متولد شده دارای پای پرانتزی باشند، چراکه موقعیت نوزاد در رحم علت تا شدن و کمانی شدن پاهاست. نوزاد متولد شده به چند هفته زمان نیاز دارد تا با کشیدگی کامل پا ها احساس راحتی کند؛ بنابراین پا های یک نوزاد در ابتدای دوران زندگی اش یک حالت خفیف کمانی شکل دارد. همزمان با رشد نوزاد و توانمندی برای ایستادن، پا های نوزاد پرانتزی به چشم می آیند. کودک برای حفظ تعادل و پایداری خود پا های خود را کمی از یکدیگر فاصله می دهد.
فاصله بین زانو های کودک زمانی به چشم می آید که راه رفتن و ایستادن را شروع می کند، اما پا ها به مرور زمان کشیده و صاف می شوند. بین سنین 3 تا 6 سالگی، بیشتر بچه ها حالت کمانی پا های خود را از دست می دهند و پا های آن ها صاف و کشیده می شوند. این مسئله را باید بدانید که شکل پا های کودک تا سن 8 سالگی تشکیل دهنده ظاهر پا های او در بزرگسالی است.
حال اگر کودک شما پس از گذشت سن 3 سالگی هنوز حالت کمانی پا های خود را به صورت قابل توجه از دست نداد، یا در راه رفتن یا ایستادن با مشکل روبرو شد، توصیه می کنیم به دکتر متخصص مراجعه کنید. در برخی موارد دیگر، پا های پرانتزی در اثر کمبود ویتامین D، کلسیم یا فسفر در رژیم غذایی کودک ایجاد می شود. این بیماری به سندروم راشیتیسم یا نرمی استخوان نیز معروف است. در این بیماری احتمال خمیدگی زانو ها زیاد است. راشیتیسم در بچه ها دچار سو تغذیه دیده می شود، اما احتمال بروز آن در بزرگسالان نیز وجود دارد.
روش های درمان پای پرانتزی در بچه ها
همانطور که گفتیم کمانی بودن زانو ها در بچه ها طبیعی است، اما اگر این حالت بعد از 3 سالگی از بین نرفت، باید به دکتر مراجعه کرد. علت های مختلف بوجود آورنده زانوی پرانتزی به روش های درمانی متعدد و مختلفی نیازمند است. به صورت کلی روش یا ترکیبی از روش های زیر برای درمان پای پرانتزی بچه ها استفاده می شود:
- استفاده از اشعه ایکس
- رژیم غذایی (حاوی کلسیم، فسفر و ویتامین دی)
- جراحی
- درمان دارویی
- محکم بستن پا ها
- برش و جدا کردن استخوان
- مصرف ویتامین D به صورت مدیریت شده
- فیزیوتراپی و حرکت درمانی
اصلاح و تقویت زانو های پرانتزی با حرکت درمانی
قسمت داخلی ران پای شما از تعداد زیادی عضله ساخته شده اند که با نام عضلات نزدیک کننده شناخته می شوند. مسئولیت این عضلات حفظ تعادل بدن است. اگر حرکات متمرکز بر این عضلات را به صورت متداول تمرین کنید، عضلات نزدیک کننده تقویت خواهند شد، و به مرور زمان، شکل پرانتزی پا ها اصلاح می شود.
1) اسکات کنار دیوار همراه توپ
یک توپ والیبال یا فوتبال را در میان پا های خود گذاشته و به دیوار تکیه دهید. دقت کنید که پا های شما باید 25 سانتیمتر از دیوار فاصله داشته باشند. توپ را بین زانو های خود نگه دارید. سپس، بالاتنه را تا جایی پایین بیاورید که ران ها موازی با زمین شوند. برای 3 ثانیه ژست ایجاد شده را حفظ کنید، سپس به حالت ابتدایی حرکت بازگردید. این جرکت اصلاحی را 1 یا 2 جلسه در هفته در 3 ست 12 تایی تمرین کنید. این نوع اسکات با به کار دریافت عضلات نزدیک کننده که به پایداری کشاله ران و تقویت زانو کمک می کنند، تاثیر بسیار مثبتی بر اصلاح زانو های پرانتزی خواهند داشت.
2) نزدیک کردن پا ها بر روی زمین
شاید این نوع حرکت کمی ناشناخته و عجیب باشد، اما با تمرین متداول آن، عضلات حمایت کننده زانو را به خوبی به چالش خواهید کشید. همانند تصویر، یک توپ والیبال یا فوتبال را بین قوزک پا های خود گذاشته و قوزک پا ها را به مدت 10 ثانیه به سمت یکدیگر فشار دهید. 10 ثانیه فشار و 10 ثانیه استراحت. این حرکت اصلاحی را به صورت روزانه تا جایی که می توانید تمرین کنید.
3) نزدیک کردن پا ها به صورت نشسته
کمر خود را صاف نگه داشته و کف پا های خود را به همدیگر بچسبانید و حالت شرح داده شده در تصویر را به مدت 30 ثانیه ایجاد کنید. سعی کنید بر کف پا ها فشار وارد کرده و همچنین زانو های خود را به زمین نزدیک کنید. با انجام متداول این حرکت اصلاحی، کشش محسوسی را در عضلات نزدیک کننده کشاله ران و در عضلات حمایت کننده زانو ایجاد می کنید. هدف از انجام این تمرین، افزایش انعطاف پذیری این عضلات است.
منابع: menshealth و beauty
منبع: setare.com