ماجرای فیلم جنجالی درباره شرایط بیماران کرونایی در اصفهان - آقای معلم

این ثبات، اما دوامی نیاورد و روز های مرگ باری از راه رسید و تقریبا به تمام استان های کشور هم سرایت کرد. در این روز ها و در موج دوم دو استان محروم کشور، کهگیلویه وبویراحمد و سیستان وبلوچستان که در ماه های گذشته شرایط پایدار و به نسبت امنی داشتند، به شرایط هشدار و قرمز رسیدند و حالا مدام مسئولان وزارت بهداشت در سخنان خود از لزوم توجه به این دو استان می گویند؛ این تأکید البته دلیل دیگری هم دارد.

آمار و اطلاعات نشان می دهد که تعداد مبتلایان به این ویروس که در شرایط حاد بیماری قرار دارند، به عددی بالاتر از ظرفیت تخت های بخش ویژه بیمارستانی کشور رسیده و همین موضوع تصمیم گیری را برای مسئولان حوزه سلامت هم سخت نموده است. در روز های گذشته خانواده بعضی افراد مبتلا به این ویروس خبر داده اند که به دلیل مسن بودن بیمار خود یا نداشتن آشنا در مجموعه بیمارستانی، فرد مبتلا امکان بستری در بخش مراقبت ویژه را پیدا ننموده که البته مسئولان وزارت بهداشت ایران این موضوع را رد می نمایند. شرایط تعداد مبتلایان با شرایط حاد بیماری نسبت به ظرفیت بخش مراقبت ویژه بیمارستان های کشور چگونه است و آیا همه بیماران بدحال امکان بستری در تخت آی سی یو را ندارند؟

سیاست بیمارستانی اصفهان شبیه اسپانیا شده است؟

یکی از اولین اظهارنظر های رسمی درباره ممکن نبودن بستری همه بیماران مرحله حاد بیماری در بخش های ویژه بیمارستانی به سخنان روز 30 تیر رئیس بخش پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برمی شود.

در آن روز ویدئویی منتشر شد که در آن علی نعمت بخش، رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه اصفهان، در جلسه ای خصوصی شرایط بیماران کرونایی را وخیم اعلام نمود و گفت: بحث اختیار نیست؛ (ببخشید دیروز هم دکتر محمدی زاده را احساساتی کردیم)، بحث این است که در آی سی یوی بیمارستان خورشید ما مجبور شدیم مثل اسپانیا کار کنیم که بیمار 50ساله برود آی سی یو و 70ساله بماند تا بمیرد.

این اظهارنظر البته بلافاصله با واکنش و تکذیبیه این دانشگاه روبه رو شد که فیلم منتشره تقطیع شده که البته این دانشگاه فیلم کامل را هم منتشر نکرد.

در پاسخ روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آمده است: در دانشکده پزشکی با حضور ریاست دانشکده، معاون درمان، اساتید بالینی و دستیاران دوره های تخصص، جلسه ای درخصوص افزایش ظرفیت تخت های ICU اختصاص یافته به بیماران مبتلا به کووید 19 و برنامه ریزی برای مشارکت اعضای هیئت علمی و دستیاران در این زمینه تشکیل شد. متأسفانه بخش کوتاهی از جلسه با سوء نیت به صورت حرفه ای تقطیع و بدون توجه به صحبت های پیش و پس از آن منتشر شده است. گفتنی است که در موج دوم کرونا تا به امروز حداکثر بیماران نیازمند تخت های مراقبت های ویژه تعداد 150 بیمار در 22 شهرستان استان بوده است، این در حالی است که شهر اصفهان دارای بیش از 500 تخت مراقبت ویژه است و با توجه به افزایش تعداد بیماران امکان افزایش تخت های اختصاص یافته به بیماران کووید19 وجود دارد و این موضوع که بیماری به علت کمبود تخت ICU فوت نموده باشد، از اساس نادرست است و بیان اشاره شده در فیلم معطوف به ضرورت درگیرشدن ظرفیت بیشتری از تخت های ICU سایر بیمارستان ها به بیماران کووید19 بر اساس افزایش تعداد بالای بیماران بوده است.

بخش مهم این جوابیه می گوید که در حال حاضر ظرفیت بخش آی سی یو بیش از سه برابر مبتلایان بدحال ویروس کروناست. در این جوابیه البته توضیحی درباره تعداد تخت های بخش مراقب ویژه که به بیماران ویروس کرونا اختصاص پیدا نموده، آورده نشده و همچنین تعیین نیست اگر تعداد مبتلایان با شرایط حاد بیماری به بیش از 500 نفر برسد، مسئولان بیمارستانی چه سیاستی را در پیش خواهند گرفت؟

ظرفیت تخت های مراقبت ویژه کشور چقدر است؟

به نظر می آید آنالیز صحت و سقم ماجرای اصفهان و اظهارات رئیس بخش پزشکی بیمارستان علوم پزشکی این استان و همچنین آنالیز شرایط کلی کشور با یاری دریافت از آمار و ارقام رسمی روش سنجیده تری است؛ به این معنا که ظرفیت کنونی بخش مراقبت ویژه کشور چقدر است و در حال حاضر چه تعداد از مبتلایان نیازمند بستری در این بخش و استفاده از تخت های آی سی یو هستند؟ آنالیز این موضوع در گام اول نیازمند آنالیز ظرفیت بیمارستانی کشور و همچنین ظرفیت بخش مراقبت ویژه در کشور است. مانند هر موضوع آماری دیگری در کشور، رسیدن به اطلاعات دقیقی از ظرفیت بیمارستانی و همچنین ظرفیت بخش مراقبت های ویژه سخت است و آخرین اطلاعات رسمی منتشرشده به سال 96 برمی شود.

بر اساس سالنامه آماری مورد تأیید وزارت بهداشت که در سال 1396 منتشر شد، تعداد 125 هزارو 566 تخت بیمارستانی در 31 استان کشور وجود دارد که از این تعداد هشت هزارو 212 تخت آی سی یو است. علاوه براین در دو سال گذشته هم مسئولان آماری در این زمینه مطرح کردند؛ به عنوان مثال دی سال گذشته علی امیر سوادکوهی رئیس انجمن مراقبت های ویژه ایران، تعداد تخت های آی سی یو کشور را هفت هزارو 200 مورد بیان کرد. اوایل سال جاری هم علی ربیعی، سخنگوی دولت، از افزایش حدود هزارتختی بخش مراقبت ویژه بیمارستانی کشور سخن گفت که البته این اظهارنظر از سوی مراجع و کارشناسانی غیردقیق خوانده شد. بر اساس این اعداد و ارقام، تعداد تخت های آی سی یو کشور در بالاترین حالت حدود هشت هزار تخت است که البته همه این تخت ها به بیماران کرونایی اختصاص پیدا نخواهد کرد.

مبتلایان کنونی نیازمند بستری در آی سی یو چند نفر هستند؟

گام بعدی برای این آنالیز، محاسبه و برآوردی از تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در کشور و همچنین تعداد مبتلایان با شرایط حاد بیماری است؛ اینکه چه تعداد از این بیماران نیازمند بستری در بخش مراقبت های ویژه هستند؟ برای پاسخ به این پرسش، دقت در آخرین اطلاعات رسمی اعلام شده از سوی سخنگوی وزارت بهداشت می تواند راه گشا باشد.

سیماسادات لاری ظهر دیروز در این باره گفت: از دیروز تا امروز سوم مرداد 1399 و بر اساس معیار های قطعی تشخیصی، دوهزارو 489 بیمار جدید مبتلا به کووید19 در کشور شناسایی شد که هزارو 504 نفر از آن ها بستری شدند. مجموع بیماران کووید19 در کشور به 286هزارو 523 نفر رسید. متأسفانه در 24 ساعت گذشته، 215 بیمار کووید19 جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری به 15هزارو 289 نفر رسید.

او همچنین درباره بیماران رهایی یافته از بند این ویروس و همچنین افراد با شرایط حاد بیماری هم گفت: خوشبختانه تا به امروز 249هزارو 212 نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستان ها ترخیص شده اند. سه هزارو 653 نفر از بیماران مبتلا به کووید19 در شرایط شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند. تا به امروز هم دو میلیون و278هزارو 384 آزمایش تشخیص کووید19 در کشور اجرا شده است.

به عبارت دیگر در حال حاضر و بر اساس آمار رسمی، سه هزار و 653 نفر در شرایط شدید این بیماری قرار دارند و اگر تعداد تخت های بخش ویژه کشور را همان حد بالا یعنی هشت هزار تخت در نظر بگیریم و فرض بعدی را هم اختصاص 50 درصد تخت های بخش مراقبت ویژه به بیماران کرونا لحاظ کنیم، در حال حاضر تعداد افراد مبتلا با شرایط حاد به تعداد تخت های بخش مراقبت ویژه نزدیک شده است.

به عبارت دیگر اگر شیوع ویروس به همین شدت ادامه پیدا کند، حتما در روز های آینده کادر بیمارستانی مجبور به گزینش بیماران برای بستری در بخش مراقبت های ویژه خواهند شد؛ البته اگر تا به امروز مجبور به چنین گزینش سختی نشده باشند. نکته مهم دیگر در این زمینه نبود عدالت توزیعی در بخش تخت های مراقبت ویژه است و استان های محروم که از قضا این روز ها در شرایط حاد شیوع قرار دارند، سرانه بسیاری پایین تری دارند و همین سرانه پایین در بخش تخت های مراقبت ویژه، امکان افزایش مرگ را بیشتر می نماید.