اقتصاد آمریکا هم زمان با 2 رکود درگیر است - آقای معلم

آمریکا اکنون درگیر دو رکود مالی هم زمان است؛ یکی رکود کوتاه مدت ناشی از شیوع ویروس کرونا و رکود دیگری که بیشتر شبیه رکودهای سنتی است و به تازگی شروع شده است. آمارهای بیکاری در آمریکا حاکی از این است که طی دو ماه اخیر نرخ بیکاری تعدیل شده با سرعتی بیشتر از نرخ بیکاری تعدیل نشده کاهش یافته است و این نشانه ای است از آنچه در بازار کار این کشور در حال رخ دادن است. بسیاری از کارفرمایان در آمریکا به شیوه ای که اقتصاددانان از آن به عنوان احتکار نیروی کار (labor hoarding) نام می بردند، روی آورده اند. در واقع آنها کارگران خود را در خانه نگاه داشته اند تا پس از عبور از شوک کرونا، آنها را به کار بازگردانند. بعضی از این کارگران در تمام این مدت چک دستمزد دریافت می نموده اند و این دسته جزو اولین کسانی بوده اند که دوباره به کار فراخوانده شده اند. به همین دلیل است که نرخ بیکاری تعدیل شده سریع تر از نرخ بیکاری تعدیل نشده کاهش یافته است.

در این میان، بعضی کسب وکارها مشخصاً یک رابطه کاری غیررسمی را با کارگران اخراج شده خود حفظ نموده اند. این کارگران لزوماً دستمزدی دریافت نمی نمایند اما این تصور در بین آنها وجود دارد که هرگاه شغلی برایشان وجود داشته باشد، دوباره به استخدام شرکت در خواهند آمد. استخدام مجدد این کارگران احتمالاً بیشترین تأثیر را بر کاهش چشمگیر نرخ بیکاری تعدیل نشده خواهد داشت. همان طور که احتکار نیروی کار از سوی تولیدنمایندگان عظیم در اواسط قرن بیستم به کوتاه تر شدن دوران رکود یاری می کرد، احتکار نیروی کار در جریان بحران کرونا نیز به شروع فرایند بهبود سریع اقتصاد یاری می نماید.

اما اینک با توجه به شروع موج تازه ای از شیوع ویروس کرونا در ایالت های جنوبی و غربی آمریکا به نظر می رسد که فرایند بهبود اقتصاد این کشور با اختلال جدی روبرو خواهد شد. ترس از ویروس کرونا و تأثیرات مالی آن بار دیگر به آمریکا بازگشته است و این ترس احتمالاً به تشدید احتکار نیروی کار منجر خواهد شد. شرکت ها از کارگرانشان خواهند خواست که یک یا دو ماه دیگر -با دستمزد یا بدون دستمزد- در خانه بمانند. این اختلال ناگهانی باعث می شود که اقتصاد آمریکا برای مدت بیشتری در حالت نیمه فلج باقی بماند.

اما اقتصاد آمریکا احتمالاً با پیدا شدن راهکاری برای درمان بیماری کووید-19 (احتمالاً در فصل پاییز) از این رکود عبور خواهد نمود و کسب وکارها بار دیگر کارگران خود را به کار فرا خواهند خواند. اما این بدان معنا نیست که اقتصاد آمریکا توان از دست رفته خود را کاملاً بازیابی خواهد نمود. در واقع یک رکود عمیق تر و طولانی تر در حال شکل گیری است؛ رکودی که شدت رکود ناشی از شیوع ویروس کرونا را نخواهد داشت، اما بسیار طولانی تر از آن خواهد بود.

یکی از دلایل این رکود به تعطیلی کسب وکارها مربوط می شود. نبود تقاضای کافی در دوران شیوع ویروس کرونا و حتی پس از آن باعث از بین رفتن کسب وکارهای زیادی خواهد شد. حتی اگر تقاضا برای کالاها و خدمات به حالت عادی بازشود، باز هم مدتی طول خواهد کشید کسب وکارهای جدید شروع به کار نمایند و جای کسب وکارهایی که در این مدت از بین رفته اند را بگیرند. در این فاصله زمانی، کارگران بیکار خواهند ماند و این باعث بروز یک شوک تقاضای سنتی کینزی خواهد شد، زیرا کارگرانی که بیکار مانده اند، پول کمتری برای خرج کردن خواهند داشت.

دلیل دیگر این رکود، افزایش چشمگیر بدبینی به آینده اقتصاد آمریکاست. وقتی سرمایه گذاران و مصرف نمایندگان شاهد تعطیلی یا اختلال در کلیه بخش های اقتصاد هستند و این شرایط به مدت چند ماه ادامه پیدا می نماید، سرکوب تقاضا کاملاً محتمل خواهد بود. سومین عامل این رکود نیز به تغییرات در ترکیب صنایع فعال در اقتصاد آمریکا بازمی شود. کسب وکارهایی مانند سینماها ممکن است خیلی سریع زمین گیر شوند و بسیار از دانشگاه ها و کالج ها نیز چنین شرایطی خواهند داشت. البته این یک دلیل نرمال برای ایجاد رکود نیست، اما می تواند یک شوک عرضه ایجاد کند؛ شوکی که اگرچه انقباض قیمت ها بر اثر کاهش تقاضا را تا حدی مهار خواهد نمود، اما در عین حال باعث افزایش نرخ بیکاری نیز خواهد شد. قدرت این شوک عرضه احتمالاً برای اینکه اقتصاد آمریکا را درگیر یک رکود تورمی مشابه رکود تورمی دهه 1970 کند، کافی نخواهد بود اما دست کم باعث می شود که فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) در سیاست های پولی انبساطی خود محتاطانه تر عمل کند.

این الگوها اکنون در بازار کار آمریکا قابل مشاهده هستند. بر اساس آخرین آمارهای رسمی، تعداد بیکاران موقت در حال کاهش است، اما فرایند صعودی تعداد بیکاران دائم همچنان ادامه دارد. این رکود که به آرامی و به صورت پنهانی در حال شکل دریافت است، بسیار خطرناک تر از رکود ناشی از شیوع ویروس کرونا خواهد بود. وقتی بیکاری موقت و خسارات شدید همه گیری ویروس کرونا مهار شود، ممکن است سیاست گذاران تصور نمایند که مأموریت دولت برای حمایت از اقتصاد به خاتمه رسیده است. در حالی که اگر بیکاری دائم هر ماه تنها نیم واحد درصد افزایش یابد، در خاتمه سال نرخ بیکاری به سطحی برابر با نرخ بیکاری در رکود عظیم دهه 1930 میلادی خواهد رسید.

البته در مورد رکودهای سنتی یک مسئله امیدوارنماینده وجود دارد؛ اینکه دولت ها بهتر می دانند که چگونه با این نوع رکود مقابله نمایند. اما بحث آمادگی برای مقابله با رکود همچنان مطرح است.