فیلم معکوس؛ کمی میراث پدر و کمی هم سریع و خشمگین
به گزارش آقای معلم، صادقانه فکر نمی کردم از فیلم پولاد کیمیایی حتی یک نکته مثبت هم دربیاید. خیلی بدبینانه به خاطر پیش تولیدهایی که هر بار متوقف شده بود فکر می کردم که درنهایت فیلم معکوس اثری مغشوش و آشفته است. و راستش پولاد کیمیایی متعجبم کرد. نه به این علت که فیلم خارق العاده ای ساخته یا فیلمش نکات درخشانی دارد. بیشتر به این علت که توانسته فیلم متوسطی در اولین تجربه کارگردانی اش بسازد که خیلی از سوتی های فیلم های کارگردانان حرفه ای را ندارد.
فیلم با یک قهرمان شروع می گردد که تلفیقی از مردان سینمای مسعود کیمیایی با یک آدم امروزی گرفتار است. بابک حمیدیان در جان بخشیدن به این کاراکتر تمام کوشش اش را می نماید و تقریبا هم پیروز است. اما برد بازی فیلم دربست نصیب شهرام حقیقت دوست می گردد. به سیاق فیلم های پدر، پولاد کیمیایی هم دو مرد را کنار یکدیگر قرار داده تا رفیق و مرهم زخم های هم بشوند. شهرام حقیقت دوست سیامک است. آن رفیقی که درد خودش را درست نمی دانیم. در حاشیه است اما نمک ماجراست.
ادامه فیلم سکانس های اوج دارد و سکانس های بد. سکانس های اوج مربوط به بخش های اتومبیلرانی است. یک جور سریع و خمشگین ایرانی. یادم می آید دهه هفتاد محمدحسین لطیفی فیلمی ساخت به نام سرعت که حسین کمک در آن نقش آدم بد ماجرا را بازی می کرد و قصه فیلم در پیست اتومبیلرانی اتفاق می افتاد. جایی برای گرفتن خشم و انتقام و باز یافتن غرور و شان انسانی. پولاد کیمیایی هم از پیست اتومبیلرانی برای تسویه حساب شخصیت ها استفاده می نماید. همان طور که پدرش زمانی در رضا موتوری از آن سینمای سرگشاده یا در سلطان از حیاط آن خانه حاشیه شهر استفاده کرد.
این ها سکانس های خوب فیلم هستند. جایی که سیامک و سالار و ندا قرار است مسابقه مهم زندگی شان را ببرند. سکانس های بد مربوط به شخصیت هایی است که انگار دل مسعود کیمیایی با آنها بوده و پولاد کمتر آنها را می شناسد. سکانس های مربوط به کاراکتری که نامش رضاست. رضا که قهرمان محبوب فیلم های مسعود کیمیایی بود از ردپای گرگ تا آخر. رضای فیلم معکوس هم مثل رضاهای فیلم های مسعود کیمیایی قرار است چکیده همه آن دنیا بینی باشد که پدر پولاد سال ها در فیلم هایش مطرح می کرد. عصاره رفاقت و مردانگی. اما رضایی که اکبر زنجانپور در فیلم معکوس تصویر می نماید وصله نچسبی است. نه خودش با دیالوگ هایش راحت است و نه اصلا این دیالوگ ها، این پیرمرد قدیمی به این فیلم وصل می شوند.
از آن بدتر سیاوش تهمورث است که کاراکتر خاکستری ماجراست. یادآور منوچهر حامدی رد پای گرگ مثلا. کاراکتر خاکستری قصه و البته بدترین سکانس ها مربوط به حضور پروانه معصومی است و انتخاب ویژه هم آن سکانس عاشقانه میان او و رضا دردشتی.
فیلم را باید کوششی برای زنده کردن سینمای مسعود کیمیایی ببینید و با این حال چیزی کم دارد. شاید هنوز در مرحله تقلید است و درونی نشده. برای دوستداران سینمای کیمیایی ولی نکته هایی دارد مثلا وقتی پسر به تماشا مادر رفته و از ضبط ماشین اش آهنگ گل مریم سر راه تو پرپر کردم گیتی پاشایی پخش می گردد و برای ما اینجوری است که کارگردان پدر و مادرش را در این فیلم کنار هم قرار داده است.
در معکوس خودتان را درگیر درام نکنید. آن ماجرای پدر و پسر و خواهر و برادر و دیه فرع ماجرا هستند. کل قصه جریان یک مسابقه اتومبیلرانی هیجان انگیز است و پولاد کیمیایی دلش می خواسته جریانی از رفاقت میان نسل گذشته هم در فیلم باشد که اتفاقا پاشنه آشیل فیلم شده است.
با این وجود می توانم صبر کنم تا ببینم پولاد کیمیایی در فیلم بعدی اش چه مسیری را می خواهد برود و یک احسنت هم می گیرد که خودش در فیلم بازی نکرد و سکانس های گل درشت فیلم در حد چند دیالوگ باقی ماند.
منبع: دیجیکالا مگ