ایران چه زمانی واکسن کرونا را دریافت می کند؟ - آقای معلم

فایزر و بیون تک (Pfizer and BioNTech) و مدرنا (Moderna) دو شرکت مهم داروسازی آمریکایی- آلمانی و آمریکایی هستند که هفته های گذشته نتایج حاصل از تحقیقات آن ها برای ساخت واکسن کرونا هیاهویی در رسانه ها ایجاد کرد و این دو شرکت دارویی، از سازمان غذا و داروی آمریکا درخواست کردند تا برای واکسن مشترک آنها علیه ویروس کرونا مجوز اضطراری صادر کند.

واکسن شرکت آمریکایی فایزر با مشارکت شرکت آلمانی بایون تک در تحقیقات اولیه، ایمنی 90 درصدی در برابر کووید 19 ایجاد می کند. شرکت مدرنا هم اعلام کرده، واکسن آن 94.5 درصد در برابر ویروس کرونا مؤثر است. سطح مشابهی از کارایی که فایزر و بیو اند تک وعده داده است. شرکت های سازنده که این واکسن ها را در تعداد فراوانی از نفرات آزمایش کرده اند می گویند واکسن هایشان بی ضرر بوده و عارضه جانبی مهم ایجاد نکرده است.

حال به فرض موافقت سازمان غذا و داروی آمریکا با درخواست مجوز اضطراری این دو واکسن، سؤال این است که سهم ایران از این کشف ها چیست و آیا ایران هم می تواند، واکنش کرونا را دریافت کند؟ تحریم ها امکان خرید واکسن را می دهند یا باید منتظر گشایشی در مناسبات بین الملل باشیم؟

واکنس کرونای ایرانی در مرحله ورود به فاز انسانی

روز گذشته، سعید نمکی، وزیر بهداشت سه مدلی که وزارت بهداشت برای تأمین واکسن کرونا دنبال می کند، تشریح کرد. او توضیح داد: اول خرید واکسن از منابعی است که در جهان تائید شدند و ما جزو کشورهایی هستیم که اختیار معین منبع با خود ماست و چهار منبع را برای خرید انتخاب کردیم و قرار است حدود 18 میلیون دوز واکسن کرونا را خریداری کنیم و همچنین رایزنی هایی با سایر واکسن سازهای جهانداریم که مازاد بر تولید واکسن آن ها را خریداری کنیم.

نمکی ادامه داد: نوع دوم مدلی است که بتوانیم در قالب قرارداد مشترک تولید داخل و همراهی دانش فنی بیرون دنبال کنیم.

طبق گفته او، مدل سوم تکیه بر دانش و تولید داخل است که 4 مورد از شرکت ها در قالب وبینار به سازمان جهانی بهداشت گزارش عملکرد دادند و به دو مورد روز چهارشنبه اجازه ورود به فاز انسانی را خواهیم داد. تا حداقل یکی از آن ها بتواند آزمایش ها فاز انسانی را آغاز کند.

پیش از این، مینو محرز، عضو ستاد ملی مقابله با کرونا با تاکید بر اینکه نباید امیدی به توزیع زود هنگام واکسن کرونای خارجی داشت، اعلام کرده بود: آزمایش حیوانی واکسن کرونا پیروز بوده است و به زودی بر روی انسان آزمایش می شود. فکر نکنید فقط دو نوع واکسن آمریکایی کرونا موثر و کاربردی است. نتایج انسانی واکسن کرونا تا دو-سه ماه آینده اعلام می شود و می توانیم از واکسن خودمان استفاده کنیم. ساخت واکسن کرونا آغازی برای ساخت تمام واکسن های مورد نیاز است.

به گفته محرز، در خوش بینانه ترین حالت، واکسن های آمریکایی به مصرف داخلی خودشان می رسد، شرکت های تولید واکسن در هندوستان نیز قادر هستند به تولید انبوه واکسن دست پیدا کنند که این امر حداقل یک سال زمان می برد.

او همچنین بر این باور است که هر کشوری به دلایل مختلف از جمله مسائل ژنیتیکی باید واکسن بومی خود را تولید کند.

تحریم، مانع واریز پیش پرداخت خرید واکسن کرونا

ایران به برنامه جهانی پیش خرید و توزیع عادلانه واکسن کووید19 پیوسته و از این رو به محض تایید نهایی واکسن برای دریافت آن اقدام می کند، گرچه به خاطر تحریم ها هنوز پیروز به واریز پیش پرداخت خرید این واکسن نشده است. این را ناصر ریاحی رئیس اتحادیه وارکنندگان دارو می گوید و توضیح می دهد: هر زمان که تولید و توزیع واکسن در جهان به میزان انبوه رسد، ایران نیز سهمیه خود را دریافت خواهد کرد. البته به دلیل وجود موانعی در انتقالات ارزی در شرایط تحریم، ایران پیروز به واریز میزان پیش پرداخت COVAX نشده که امید است این اتفاق به زودی بیفتد.

تا 1400 به واکسن نباید امیدوار باشیم

به گفته رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو، تمرکز ایران بر خرید واکسن تولید شده توسط آکسفورد، چین، هند و روسیه است. اما اگرچه اعلام شده است که استراتژی اصلی ایران برای خرید، انتقال تکنولوژی است اما تا 6 ماه آینده قادر به دسترسی به این واکسن نخواهیم بود.

وزیر بهداشت هم تاکید کرده است از آنجایی که تولید و ساخت واکسن فرایند ای بسیار زمانبر است، بنابراین تا پایان سال 1400 نباید به واکسن کرونا امیدوار باشیم. اما نمکی گفته است واردات واکسن آنفلوآنزا افزایش خواهد داشت تا تمامی گروه های آسیب پذیر بتوانند واکسینه شوند.