8 دلیل بی قراری نوزاد در خواب - آقای معلم

اگر نوزاد شما خواب پیوسته شبانه ندارد و مدام با گریه از خواب بیدار می گردد، مطلعی از علت بی قراری او در خواب و راه چاره های آن برای شما راه گشا خواهد بود.

علت های بی قراری نوزاد در خواب

از علل رایج بی قراری نوزاد در خواب، موارد زیر است:

• پوشکش خیس است و احتیاج به تعویض دارد.
• گرسنه است. نوزادان احتیاج به 2 تا 3 نوبت شیردهی شبانه دارند.
• نفخ دارد و احتیاج دارد گاز معده اش خارج گردد. نوزاد را روی شانه به صورت عمودی قرار دهید و با ماساژ یا ضربه های آرام به خروج گاز معده او یاری کنید. اگر پیروز به خارج کردن گاز معده نوزاد نمی شوید، مطالعه مطلب آروغ دریافت نوزاد با 3 روش موثر را به شما توصیه می کنیم.
• بدن بچه خیلی سرد یا خیلی گرم است. تعداد لایه های لباس او را با توجه به دمای بدنش کم یا زیاد کنید. مطالعه مطالب راهنمای انتخاب لباس مناسب نوزاد در تابستان و لباس مناسب نوزاد در زمستان در این زمینه راه گشاست.
• محیط خواب او خیلی پر نور است. سعی کنید در اتاق نوزاد تاریکی مطلق حاکم باشد.
• غذایش سنگین بوده است. در خصوص نوزادان شیرخشکی، حتما از دستورالعمل روی جعبه شیر خشک برای تهیه شیر بهره ببرید و شیر غلیظ تری تهیه نکنید.
• احتیاج به آغوش شما دارد. او را در آغوش بگیرید و لالایی بخوانید تا آرامش پیدا کند.
• می خواهد دندان در بیاورد. در صورت تجویز پزشک دوز مناسبی از قطره استامینوفن به او بدهید. اگر در انتظار رویش اولین دندان نوزادتان هستید، مطلب اولین دندان نوزاد را حتما مطالعه کنید.

پاسخ به سوالات متداول

اگر نوزادتان شب ها نمی خوابد و به دنبال راه چارهی برای خواب پیوسته شبانه نوزاد می شد، با ما همراه شوید. به بعضی از سوالات پرتکرار در زمینه خواب نوزادان در ادامه پاسخ داده شده است.

1. نوزادم تنها در آغوش من می خوابد، برای تغییر این شرایط چه کاری باید انجام دهم؟

بسیاری از پدر و مادر ها این مشکل را دارند که نوزاد تنها در آغوش آن ها به خواب می رود و هنگامیکه می خواهند او را در تخت یا گهواره بگذارند، گریه می نماید. در حدود 4 تا 6 هفتگی این رفتار در نوزادان کاملا طبیعی است. نوزادان احتیاج دارند که تماس جسمی (پوستی) با پدر و مادر خود داشته باشند تا احساس آرامش نمایند و به خواب فرایند.

در آغوش کشیدن نوزاد گریانی که از خواب پریده است، موجب آرامش یافتن و به خواب رفتن دوباره او می گردد. همچنین قنداق کردن نوزاد نیز به او آرامش می دهد. یک پارچه نخی نازک دور نوزاد بپیچید (سفت نبندید که نوزاد اذیت گردد) و فضایی برای حرکت پا هایش در نظر بگیرید.

همچنین چگونگی شیر خوردن نوزاد را آنالیز کنید و اینکه آیا ارتباطی میان نحوه تغذیه کودک (یعنی مکیدن یا بلعیدن سریع شیر یا خوردن آرام و با وقفه) و رفتار او هنگام ناراحتی وجود دارد یا خیر.

2. نوزادم فقط 40 دقیقه در روز چرت می زند، اما تمام شب را می خوابد. چه کار کنم تا نوزادم در طول روز بیشتر بخوابد؟

در 4-5 ماهگی، چرخه خواب و بیداری نوزاد شامل دو مرحله خواب عمیق (آرام) و خواب سبک (فعال) است. یک چرخه خواب حدود 30 تا 50 دقیقه است و پس از آن نوزاد می تواند از خواب بیدار گردد. معمولا نوزادان در این سن پس از 30-40 دقیقه خواب، بیدار می شوند. راه های مختلفی برای خواباندن دوباره نوزاد وجود دارد؛ زدن ضربه های آرام به پشت نوزاد، گفتن هیشششش، تکان دادن گهواره و نوازش کردن، موجب آرام شدن نوزاد می گردد. اگر این روش ها موثر نبود، نوزاد را در آغوش بگیرید تا آرام گردد و دوباره به خواب رود.

بیشتر بخوانید: نحوه تنظیم خواب نوزاد + میزان خواب نوزاد در ماه های مختلف

3. چه روش هایی موجب بهتر خوابیدن نوزاد در شب می گردد؟ از حدود 6 - 7 ماهگی، نوزادم شب ها بیشتر از خواب بیدار می گردد و بدون تکان دادن به خواب نمی رود. چه کار کنم که نوزادم شب ها بهتر بخوابد؟

بیدار شدن شبانه در میان نوزادان در این سن بسیار شایع است، زیرا نوزاد نسبت به مرحله خواب سبک خود مطلع می گردد. به همین دلیل بهتر است نوزاد را در قنداق یا کیسه خواب بدون کلاه بخوابانید. می توانید روش های دیگر را نیز امتحان کنید:

1. به آرامی با نوزاد صحبت کنید و او را در آغوش بگیرید.
2. وقتی نوزاد خواب آلود شد، او را روی تخت یا گهواره اش بگذارید.
3. با صدای هیششششش، زدن ضربه های آرام به پشت او و تکان دادن گهواره او را آرام کنید.

وقتی که نوزاد آرام شد، از تخت فاصله بگیرید یا از اتاق خارج شوید، اما اگر نوزاد بیدار شد یا بی قراری کرد، مراحل 1 تا 3 را تکرار کنید.

4. نوزاد من قبلا شب ها خوب می خوابید، اما به تازگی شب ها از خواب بیدار می گردد و جیغ می کشد. چه باید کرد؟

این اتفاق نیز در میان نوزادان بسیار رایج است، زمانی که نوزادان آغاز به حرکت می نمایند یا با دریافت نرده های تخت می ایستند، شب ها بیشتر بیدار می شوند. نوزادان در این سن صدای شما را می شنوند و حرف های شما را می فهمند. می توانید در این مواقع با صدایی آرام به او بگویید: الان وقت خوابه، بخواب عزیزم و او را راهنمایی کنید تا بخوابد.

5. من ساعات زیادی پیش از خواب مشغول آرام کردن نوزادم هستم، چه کار کنم تا زودتر به خواب رود؟

آیا نوزاد سرحال و خندان است یا بی قرار و ناراحت؟ اگر سرحال و خندان است که هیچ، اما اگر جیغ می کشد و بی قراری می نماید، آنالیز کنید که چه مسئله ای دارد. از روشی که نوزاد به آن عادت دارد، برای آرام کردن او بهره ببرید. اگر نوزاد احتیاج به یادگیری زمان خواب دارد، یک برنامه روتین خواب برایش تعریف کنید که شامل غذا خوردن، حمام کردن (یا دستشویی رفتن)، مسواک زدن، قصه گفتن، بوس، بغل و رفتن به تختخواب باشد. اینگونه نوزاد شما الگوی خوابیدن را در ذهن می سپارد و به تدریج به صورت اتوماتیک به آن عمل می نماید. برای برقراری روتین خواب (برای خواب روز یا شب) یک بازه زمانی کافی را در نظر بگیرید و احتیاج های جسمی نوزاد را نیز برآورده کنید.

بیشتر بخوانید: صدای سشوار برای نوزاد، آرامش بخش و خواب آور

6. کودک نوپای من هر روز ساعت 5 صبح بیدار می گردد. چه کار کنم تا کمی بیشتر بخوابد؟

بیداری زودهنگام بچه ها مساله رایجی است که حل آن کمی چالش برانگیز است. این مشکل معمولا با عظیم تر شدن کودک و کاهش زمان چرت های روزانه رفع می گردد. راه چاره های زیر را نیز در نظر بگیرید :

• می توانید به کودک یاد دهید که چگونه خود را آرام کند تا دوباره به خواب برود.
• اوایل صبح دمای بدن در کمترین حالت خود قرار گرفته است، بنابراین مطمئن شوید که به اندازه کافی گرم است.
• مدتی زمان می برد تا بچه ها به خواب صبحگاهی عادت نمایند، بنابراین بهتر است اهداف واقع بینانه داشته باشید و تکنیک های آرام کردن و خواباندن مجدد نوزاد را تمرین کنید.

7. نوزاد تازه متولد شده من تقریبا تمام روز را گریه می نماید. روش های گوناگونی را امتحان نموده ام و بی تاثیر بوده اند. چه کار کنم که کمی در در روز بخوابد؟

این مشکل در میان پدر و مادر هایی که نوزاد تازه متولد شده دارند، مشترک است. گریه های بی وقفه و آرام نشدن در طول روز، یکی از ویژگی های نوزادان و بخشی از فرایند رشد آنهاست. هنگامی که نوزاد به سه ماهگی می رسد، این مسائل به تدریج رفع می گردد. پیشنهاد ما این است که از یاری دوستان و خانواده در نگهداری و آرام کردن نوزاد بهره ببرید. همچنین تکان دادن نوزاد در آغوش، زدن ضربه های آرام به پشت و گفتن هیشششش را امتحان کنید. بیرون رفتن با کالسکه یا ماشین نیز یاری نماینده است.

در نظر داشته باشید که نگهداری از نوزاد کاری سخت و طاقت فرساست. پس تا جایی که می توانید از یاری همسر، دوستان، آشنایان و دیگر اعضای خانواده بهره ببرید.

8. به تازگی فرزند دومم متولد شده، در این مدت پسر 3 ساله ام مدام شب ها از خواب می پرد و بدخواب می گردد. چه توصیه ای می کنید؟

ورود نوزاد جدید به خانواده موجب بروز تغییرات زیادی می گردد، به ویژه برای خواهر و برادر عظیمترش. ممکن است 6 ماه طول بکشد تا بچه ها عظیمتر به حضور نوزاد جدید عادت نمایند. در این زمان بایستی توجه کافی به فرزند عظیمتر داشته باشید و زمان هایی را تنها به او اختصاص دهید. همچنین می توانید از یاری کودک در نگهداری از نوزاد بهره ببرید (برای مثال هنگام تعویض پوشک، آماده کردن شیرخشک یا حمام کردن). قوانین و خط قرمز های معینی در رفتار با نوزاد برای کودک عظیمتر معین کنید که برای او کاملا مفهوم باشد.

9. نوزادم ترجیح می دهد در آغوش من باشد و همانجا به خواب می رود. آیا با انجام این کار او را لوس می کنم؟

نوزادان تازه متولد شده دوست دارند در آغوش پدر و مادر خود باشند. این کار موجب تقویت پیوند عاطفی میان آن ها می گردد. نوزادان در حال رشد، احتیاجمند تماس پوستی و آغوش والدین خود هستند. به ویژه اگر نوزاد دچار ناراحتی یا مسئله ای باشد، در آغوش دریافت موجب آرامش او می گردد. نگران لوس شدن نوزادتان نباشید و او را با اشتیاق در آغوش بگیرید. برای بهبود چرخه خواب و بیداری، برنامه غذا خوردن، بازی کردن و خوابیدن را برای او تکرار کنید.

10. نوزاد من به سختی به خواب می رود، آیا می توانم از شیشه شیر برای خواباندن او استفاده کنم؟

در ابتدا باید بگوییم که بسیاری از نوزادان ساعاتی در روز (از یک تا سه ساعت) را به گریه و بی قراری می گذرانند. معمولا دادن شیشه شیر به نوزاد در این شرایط موثر نیست و حتی موجب گریه بیشتر او می گردد. در این شرایط بهتر است به یک مشاور شیردهی مراجعه کنید تا او شرایط شیردهی را آنالیز کند و نوزاد را وزن کند. اگر نوزاد به میزان کافی وزن اضافه ننموده باشد، او راه چاره هایی برای افزایش شیر به شما ارائه می دهد. افزایش دفعات شیردهی، دوشیدن کمی شیر قبل از آغاز شیردهی، نوشیدن آب و مایعات و استراحت کافی موجب افزایش فراوری شیر مادر می گردد.

از سویی دیگر ممکن است مشکل در روشی باشد که شما نوزاد را می خوابانید. برای او شرح دهید که چگونه نوزاد را می خوابانید (برای مثال نوزاد را قنداق می کنید، در زمان خاصی می خوابانید و…). ممکن است مشاور از شما بخواهد به پزشک مراجعه کنید تا علت بی قراری نوزاد پیش از خواب معین گردد. اگر مشکل پزشکی خاصی وجود نداشته باشد، می توانید امیدوار باشید که گریه های پیش از خواب نوزاد در حدود 5 ماهگی کاهش یابد.

11. چرا نوزاد من مثل دیگر نوزادان شب ها نمی خوابد؟ من واقعا احساس درماندگی می کنم.

متغیر های زیادی در الگوی خواب نوزادان وجود دارد. هیچ دو نوزادی شبیه به هم نیستند. بی قراری نوزاد در خواب و یک یا دو بار بیدار شدن در طول شب برای بسیاری از نوزادان کاملا طبیعی است. البته به این معنا نیست که شما هرگز خواب راحتی نخواهید داشت. بهتر است از دیگر مادران بپرسید که منظور از اینکه نوزاد آن ها تمام شب را می خوابد چیست؟ شاید بشنوید که آن ها قبل از نیمه شب و ساعت 4 تا 5 صبح بیدار می شوند و به نوزادشان شیر می دهند.

12. آیا روش گریه تا خواب (cry-it-out) و گریه کنترل شده (controlled crying) را توصیه می کنید؟

خیر، پدر و مادر بایستی بتوانند علایم و نشانه های رفتاری نوزاد را تشخیص دهند و از صدا و شدت گریه او پی به مشکلش ببرند. نوزاد پیش از یک سالگی احتیاج به آغوش گرم پدر و مادر برای آرامش یافتن دارد. اگر با بی قراری نوزاد در خواب روبرو شدید، او را در آغوش بگیرید و آنالیز کنید که چه احتیاجی دارد. گرسنه است؟ احتیاج به تعویض پوشک دارد؟ دچار نفخ شده یا تنها آغوش شما را می خواهد.

این روش ها سال 1980 ابداع شدند، اما تحقیقات جدید در زمینه بهداشت روانی نوزادان نشان داده است که شیوه های مؤثرتری برای رفتار با نوزادان و آموختن رفتار خوب به آنان وجود دارد. پاسخگویی به احتیاج نوزاد که با گریه او اعلام می گردد، به نوزاد این احساس را می دهد که جهان جای امنی است و رفاه او تامین می گردد. از سویی دیگر بسیاری از والدین این روش را بسیار مناسب تر می دانند، زیرا احتیاجی نیست تا ساعت ها گریه نوزاد را تحمل نمایند.

سخن آخر

پس از یک سالگی، اگر باز هم کودک نیمه شب از خواب بیدار می گردد، با پذیرایی شبانه، بازی با کودک یا بردن او به تختخواب خودتان به او پاداش ندهید. در غیر این صورت او تصور می نماید که کار خوبی انجام می دهد و هر شب این کار را تکرار می نماید! به جای آن سعی کنید کودک را آرام کنید و بدون روشن کردن چراغ های خانه، او را به تختش بازگردانید. اگر به دنبال علت بی خوابی نوزادتان هستید، مطلب علت نخوابیدن نوزادان با توجه به سن آنها اطلاعات دقیق و کاملی در اختیارتان خواهد گذاشت. تجربیات و دیدگاه های خود را با ما و مادران همراه خبرنگاران درمیان بگذارید.

برگرفته از: tresillian و تر و خشک کردن کودک / شارلوت پریستون