چیزی که در مقابل اقتصاد قربانی می گردد - آقای معلم

این زبان شناس و دانشیار پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران در گفت وگو با خبرنگاران، درباره شرایط فرهنگ و ادبیات در دولت دوازدهم اظهار کرد: زمانی که کشور به بحران های مالی برمی خورد، متاسفانه برخلاف بسیاری از کشورها اولین چیزی که از بودجه های آن به نفع اقتصاد هزینه می گردد، فرهنگ است؛ یعنی مشکل ما این است که وقتی بحران های مالی کشور را دچار تلاطم می نمایند، اولین نظامی که آسیب می بیند، نظام فرهنگ است؛ بودجه های فرهنگی و درآمدها کم می شوند، پروژه های هنری به اندازه قابل توجهی کاهش پیدا می نمایند، تیراژ کتاب پایین می آید و هزینه چاپ کتاب سرسام آور بالا می رود و ... .

او در ادامه گفت: این در صورتی است که معمولا کشورها در زمان بحران های مالی، ظرفیت های فرهنگی کشورشان را افزایش می دهند و مردم را آماده می نمایند و به آن ها آگاهی می دهند. اما متاسفانه در کشور ما انگار که مسائل فرهنگی مسائلی لاکچری هستند و اگر نباشند، اشکال ویژه ای به وجود نمی آید. انگار که اقتصاد از واجبات است و فرهنگ از مستحبات و اول باید شکم افراد را سیر کرد و بعد به آن ها آگاهی داد. در صورتی که در همه کشورهایی که نظام فکری درستی دارند، سیستم های فکری و فرهنگی به موازات سیستم های مالی جلو می فرایند. اما متاسفانه در کشور ما همواره فرهنگ را در مقابل اقتصاد قربانی نموده ایم.

بهروز محمودی بختیاری بعلاوه درخصوص شرایط فرهنگ و انتشار آثار در فضای آکادمیک و دانشگاهی در دولت قبل اعلام کرد: ماجرا این جاست که شرایط دولت گذشته در این زمینه از دو جهت قابل بحث است. نظام هایی که وزارت علوم برای استخدام، ارتقاء، ترفیع و تمدید قرارداد اعضای هیئت علمی و شرایط دفاع دانشجویان دکتری داشته، متاسفانه هیجانی بیش از حد و حساب نشده را نسبت به فراوری مقالات علمی - پژوهشی به وجود آورده است.

او سپس با اشاره به ایجادشدن بحران در زمینه مقاله های دانشگاهی اضافه کرد: استاد نیازمند مقاله است، دانشجو نیازمند مقاله است و همه این افراد مجبورند به هر ترتیبی که شده، این مقالات را تامین نمایند. در کنار این ها بیزنس های نادرستی ایجاد می گردد که برای دیگران مقاله و انتها نامه می نویسد. مجلاتی پیدا شده اند که گرید علمی - پژوهشی می گیرند و هزینه های بالا و بعضا سرسام آور از افراد برای چاپ مقالات شان دریافت می نمایند؛ این بحرانی است که در حوزه مقالات به وجود آمده است.

این مدرس دانشگاه بعلاوه درباره وضع انتشار کتاب های علمی - پژوهشی گفت: در حوزه کتاب هم اگر کتابی که استادی می نویسد، کتاب درسی باشد، با این امید که بگردد آن را به دانشجویان فروخت، ناشران آن ها را با تیراژهایی چاپ می نمایند که باورکردنی نیست؛ یعنی تیراژ 200 نسخه برای کشور 85 میلیون نفری باورپذیر نیست. آدم نمی تواند باور کند که در دهه 40 تیراژ کتاب ها سه هزار نسخه بوده و در سال 1399 به 200 نسخه رسیده است. تازه فایل دیجیتال همین 200 نسخه هم در فضای مجازی دست به دست می گردد.

محمودی بختیاری ادامه داد: بسیاری از کسانی که کار پژوهشی انجام می دهند که بسیار هم ارزشمند است اما الزاما کتاب درسی نیست و بازار آن چنانی برای آن ها وجود ندارد، باید خیلی در پی ناشر بگردند و بعضا هم با هزینه شخصی خودشان آن ها را منتشر نمایند. این ها همه چالش هایی جدی است که هرچند الان هنوز خودش را نشان نداده اما بازتاب آن را به زودی خواهیم دید.

او در ادامه درخصوص انتظارات خود از دولت نو به لزوم حمایت از فرهنگ تاکید و اعلام کرد: امیدوارم شرایط مالی که ظاهرا علت و استدلال همه آقایان برای کاستی ها است، به نحوی مدیریت گردد که فرهنگ بیشتر از این آسیب نبیند؛ یعنی مثلا این طور نباشد که اولین جاهایی که متضرر می شوند، آموزش عالی و آموزش و پرورش باشند. نهادهای دیگری به یاری بیایند تا این قضیه درست گردد.

این دانشیار پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران در انتها به اضطراب هنرمندان هم اشاره نمود و گفت: در حال حاضر، شرایط به ویژه در فراوریات پرهزینه تر مثل سینما به نحوی شنماینده است که افراد اضطراب دارند هزینه های میلیاردی سرمایه گذاری نمایند و بعد نتوانند مجوز بگیرند و سرمایه شان آسیب ببیند و بسوزد؛ این ها همه چیزهایی است که باید مدیریت گردد تا افراد راغب شوند در حوزه فرهنگ سرمایه گذاری نمایند.